Dijital Ürünlerde Yalın Ürün Geliştirme Nedir?

Yalın yaklaşım, maksimum verimliliğe odaklanarak insan faaliyetlerini optimize etmeye yönelik bir düşünce biçimidir. Toyota’nın üretim sistemi fikrinden geliştirilen yalın düşüncenin mevcut popüler uygulamaları, üretim sistemlerinde, çeşitli girişimlerde ve yazılım geliştirme çabalarında bulunabilir.

Krafcik’in 1988 yılında Toyota’nın üretim sistemini “yalın” olarak adlandırmasının ardından, yalın üretimden ilk kez 1991 yılında Dünyayı Değiştiren Makine adlı kitabıyla bahseden James P. Womack’e göre, yalın yaklaşımın ne olduğu sorusuna cevap vermek için en iyi yol yalın yaklaşımın ne olmadığını açıklamaktır. Toyota’nın üretim sistemine kadar 2 ortak üretim metodolojisi vardı:

• Zanaat Üretim Sistemi: Yüksek vasıflı, yeri doldurulamaz işçilerin tüm ürünleri tek tek tasarladığı, ürettiği ve monte ettiği, çoğunlukla emek yoğun endüstrilerde görülen bir üretim metodolojisidir. Zanaat üretim sisteminde az sayıda, her biri eşsiz ürünler üretilmektedir.

• Kitle Üretim Sistemi: Çoğunlukla sermaye yoğun endüstrilerde görülen, vasıfsız, hızlı bir şekilde yeri doldurulabilen işçilerin aynı anda bir ürünün farklı parçalarını ürettiği, çıktısı standartlaşmış çok sayıda üretim olan bir üretim metodolojisidir.

Yalın üretim metodolojisi, Ford’un seri üretim sisteminin ve geleneksel zanaatkar üretim sisteminin karşıtı olarak ifade edilebilir. Kullanıcı ihtiyaç ve taleplerine duyarlı olmayan seri üretimin üretim felsefesine ve zanaatkar üretimin maliyetli, zaman alıcı özelleştirilmiş ürünlerine karşıdır.

• Toyota Üretim Sistemi: Toyota üretim sistemini oluşturan noktalar; yalnızca gerekli parçayı, gerekli kalitede, gerekli miktarda, gerekli zamanda üretmektir. Temel amaç, üretim sürecindeki israfı azaltarak etkin üretim gerçekleştirmektir. Bu ana amaca hizmet eden üç alt hedef kalite kontrol, kalite güvencesi ve insana saygıdır. Tüm bu hedeflere 4 kavram ışığında ulaşılabilir: tam zamanında üretim, otomasyon, esnek iş gücü, çalışan önerilerinden yararlanma.

Yalın ürün yaklaşımı, üretim süreçlerini sistematik olarak basitleştirmek ve israfı azaltmak, kullanıcı için değerli üretimi en etkili şekilde gerçekleştirmek için bir fikir seti sunar. Kullanıcı için aynı işlevi daha kısa sürede, daha az kaynak, daha az stok ve daha az eforla yerine getiren, “çalışan” bir ürüne ulaşmayı hedefler.

Müşterinin kullanmayı/ödemeyi kabul ettiği değerlere sahip bir ürünü, en az zaman, emek, para ve diğer kaynakları kullanarak ve sürekli geri bildirim besleyerek mükemmelleştirmeyi amaçlayan bir ürün geliştirme yaklaşımıdır.

Her geçen gün yaygınlaşan yalın yaklaşım, değer yaratırken iş süreçlerini optimize ederek kaynak israfını en aza indirmek ve aynı zamanda sürekli gelişmek demektir.

Yalın girişim ise ürün geliştirme süreçlerini basitleştirir ve ürünün küçük kitleler tarafından kullanılmasından elde edilen verilerle iş modelinin uygulanabilir olup olmadığını görmeyi önceliklendirir. Zaman alan maliyetli geliştirme süreçleri yerine kaynakları en etkin şekilde kullanarak bir ürün geliştirmeyi amaçlar.

Yalın yaklaşımdaki temel fikir, değer yaratma süreçlerinde israfı azaltmaktır. Yalın yaklaşımı benimsemiş bir işletme, müşteri/kullanıcı için neyin değerli olduğunu belirlemiş olmalıdır. Gerçek dünya sorunlarına cevap verebilecek yalın bir sistem oluşturmak için iş akışlarının muda, muri ve mura açısından dinamik ve esnek bir şekilde iyileştirilmesi gerekir.

Yalın Ürün Yaklaşım İlkeleri Nelerdir?

Yalın ürün yaklaşımı ilkeleri en genel anlamıyla müşteri değerini artırırken israfı azaltan bir ilkeler bütünüdür. 5 temel yalın yaklaşım ilkesi vardır:

1. Muda, Mura ve Muri’nin Azaltılması.
2. Üretim Kalitesi.
3. Bilgi Üretmek.
4. Erteleme Taahhüdü.
5. Hızlı teslimat

1) Muda, Mura ve Muri’yi Azaltma

Muda, mura ve muri, iş akışında tesadüfen oluşan atık türleridir. Birbirlerine bağlı olarak ortaya çıkarlar. Yalın yaklaşımın temel amaçlarından biri, gereksiz özellikler, gereksiz dokümantasyon, bitmeyen toplantılar, fazla üretim gibi her türlü israfı en aza indirerek tüm kaynakları en iyi şekilde kullanmaktır.

Muda nedir? (無駄)

Toplam değere katkıda bulunmayan tüm çabalara muda (Japonca’da israf, 無駄) denir. 2 çeşit muda vardır. Muda tip 1, kullanıcı için doğrudan değer üretmeyen ancak güvenli, sağlıklı, çalışan bir ürün için gerekli olan mudadır, örn. güvenlik testleri. Muda tip 2 ise hiç gerekli olmayan ve uzaklaştırılması gereken israfı ifade eder. 7 adet tip 2 muda vardır:

1. Gereksiz Taşıma.
2. Envanter.
3. Gereksiz Hareket.
4. Beklemek.
5. Aşırı Üretim.
6. Fazla İşlem.
7. Kusurlu İşlem.

Mura Nedir?(斑)

Muda, düzensizlik anlamına gelen mura’dan kaynaklanır. Mura, iş dengesiz olduğunda olur. Örneğin, bir üretim hattındaki bir makine diğerlerinden daha hızlı çalışıyorsa, birikmekte olan yarı bitmiş ürünler olduğunu gösterebilir. Tam zamanında üretim ve diğer çekme taktikleri bunu önlemenize yardımcı olabilir.

Muri Nedir? (無理)

Muri, birisine veya bir makineye aşırı yüklenme anlamına gelir. Bir kişinin veya makinenin dengesiz yüklenmesidir. Mura, muri’ye neden olabilir. Muri, çalışanların hastalanmasına veya makinelerin bozulmasına neden olabilir. İş akışının standardizasyonu muri’yi önleyebilir.

Ürün geliştirme açısından atık türlerinin farklı anlamları vardır:

• Aşırı üretim

Aşırı üretim ilgi ve kaynak kapasitesini ve zamanlamasını senkronize etmek anlamına gelir. Faz kapıları yerine çekme olaylarını kullanın.

• Gereksiz taşıma

Gereksiz taşıma optimize edilmiş bilgi akışını (ne, ne zaman, kime ve nasıl) tanımlamayı ve çoklu görevlerden kaçınmayı ifade eder.

• Bekleme

Bekleme yalnızca değer akışını temsil eden bağımlılıkların dahil edilmesi anlamına gelir. Proje ağı için işleme standları, yalnızca değer akışını destekleyen ve ondan gelen tüm faaliyetleri içermelidir. 

• Envanter

Envanter her bir görevi neyi, ne zaman ve kimin gerçekleştireceğini açıkça tanımlamayı ve kaynak seviyelendirmeyi yürütmeyi ifade eder.

• Gereksiz hareket

Gereksiz hareket bilgi tutarsızlığına yol açabilecek mikro planlamadan kaçınmak anlamına gelir.

• Kusurlu ürün

Kusurlu ürün doğru değer teslimatını kontrol etmek için bir doğrulama ve doğrulama planı oluşturmak anlamına gelir.

2) Üretim Kalitesi

Yalın ürün yaklaşımı kaliteli üretime dayanmaktadır. Yalın ürün yaklaşımını benimseyen bir ekip veya işletme, ürünün kaliteli olmasını sağlamak için kaliteli bir üretim kültürü oluşturur ve kalite yönetim süreçlerinde proaktif olmasını sağlayacak iş akışları kurar. Tüm üretim süreci bittikten sonra bir kalite kontrol aşaması eklemek yerine, iş sürecinin her aşamasını oluştuğu noktada ölçer ve hatalara müdahale eder. Bunu başarmak için tüm ekibin benimsemesi gereken 5 kural vardır:

1. Yanlış bir şey inşa etmeyi kabul etmeyin.
2. Her hatayı oluştuğu yerde çözün.
3. Kendi kendini organize eden ekipler proaktif davranabilir.
4. İş akışlarını standartlaştırın.
5. Her zaman gelişmek için fırsatlar arayın.

3) Bilgi Üretimi

Yalın yaklaşımın temel ilkelerinden biri bilgi üretme ve öğrenmeyi sürdürmektir. Bir işin yürütülmesi sırasında en önemli şey, işin nasıl yapıldığı hakkında bilgi sahibi olmaktır. Know-how her şeyden daha önemlidir.

4) Taahhüdü Erteleme

Bir taahhüdün ertelenmesi, iş akışının esnek olmasını engelleyecek sözler vermemek anlamına gelir. Sadece terminlere yetişmek için kaliteden ödün verilmemesini sağlar. İşler arasında geçiş yapmayı mümkün kılar. Önceliklendirmede dışa bağımlı olmayan bir iş sürecini hedefler.

5) Hızlı Teslimat

Yalın yaklaşımın temel ilkelerinden biri, zaman kaynaklarını en iyi şekilde kullanarak, çalışan bir ürünü mümkün olan en kısa sürede teslim etmektir. Yalın bir iş akışı, tüm zaman kayıplarını en aza indirerek süreci hızlı bir şekilde tamamlamayı ilke edinir.

Yalın Ürün Geliştirmenin Temel Kavramları

Çekme Sistemi

Çekme sistemi, iş yükünün talebe dayalı olacağı anlamına gelir. Tam zamanında üretim veya talep odaklı akış olarak da bilinir. Ürüne bir talep oluştuğunda üretim sürecinin satış sürecine doğru çekildiği bir sistemdir. İtme sisteminde ürün tam kapasitede üretilir ve üretilen ürün satılırken çekme sisteminde isteğe bağlı üretim yapılarak israfın önüne geçilir.

Değer

Değer, değeri sadece bir işlem değil, bir grup süreci olarak gören eşi görülmemiş bir felsefe olan yalındaki anahtar kavramlardan biridir. En basit tanımıyla değer, paydaşların bir alt kümesi için parasal olmayan bir fayda yaratmak anlamına gelir. Yalın düşüncedeki değer, dört temel ifadeyle kolayca özetlenebilir:

1. Kişiseldir çünkü bir grup veya kişi için önemli olan başkaları için değerli olmayabilir.
2. Geçicidir çünkü paydaşların öncelikleri değiştikçe zaman içinde değişir.
3. Sistematiktir çünkü parçalar, alt sistemler veya şirket sektörleri ancak bütüne katkıda bulunurlarsa değer katarlar.
4. Yaşam döngüsünün başlangıcında bulanıktır çünkü toplam değeri belirlemek için mevcut bilgi sınırlıdır.

Değer Akışı

Değer akışı, nihai ürüne müşteri tarafından talep edilen bir değeri ekleyerek üretim sürecindeki her adımın görselleştirilmesidir. Akış görselleştirilerek değer katmayan kısımlar varsa ortadan kaldırılması amaçlanır. Son kullanıcı için değeri olmayan herhangi bir aşama israf olarak kabul edilir.

Kanban

Üretim sürecinin görselleştirilmesidir. Ürünün üretim yolunda ilerlediği aşamaları ifade eden panodur. Esnek ve her zaman güncel bir plandır.

Kaizen

Kaizen, değişim ve iyi anlamına gelen Japonca kai ve zen kelimelerinin birleşimidir. Sürekli iyileştirme tekniğini ifade eder. Üretim sürecinin her aşamasının sürekli iyileştirilmesi yalın yaklaşımın ilkelerinden biridir. Bu nedenle kaizen tekniği sıklıkla kullanılmaktadır.

Gemba

Gemba, Japonca’da “gerçek yer” anlamına gelir ve tüm üretim süreçlerinin gerçekleştiği atölyeyi ifade eder. Aynı şekilde yalın metodolojiyi uygulayan bir tesiste, değişikliklerin uygulanması gereken yer burasıdır. Yöneticiler, gemba’da zaman geçirmeye teşvik edilir çünkü yalın düşünce, uygulamalı karar vermeyi gerektirir.

Agile

Çevik yaklaşım, yalın felsefenin yazılım geliştirme süreçlerine uygulanmasıdır. Örneğin, müşteri için 30 özelliğin gerekli olduğunu düşündüğünüz bir mobil uygulama geliştiriyorsanız, çevik bir yaklaşımla ele aldığınız araştırma sürecinin sonunda muhtemelen 5-6 özelliğin en önemli olduğunu görür ve bu temel özellikleri müşteriye iletmeye öncelik verirsiniz.

Çevik manifesto, soldaki değerlerin önemli olduğunu, ancak sağdaki değerlerin daha önemli olduğunu söylüyor. Çevik manifesto bir metodoloji değil, bir dizi değer ve ilkedir. Sadece 68 kelimeden oluşur ama çok daha fazlasını söyler.

Sonuç

Yalın geliştirme ilkeleri, 1980’lerden beri kurumsal üretimde uygulanmaktadır, ancak yalın ürün geliştirme tekniklerinin tanıtılmasıyla günümüzün dijital çağında geçerli hale gelmiştir.

Yalın ürün geliştirme ile pazar testlerini azaltabiliyoruz, dolayısıyla pazara sunma hızını artırıyoruz; üretim maliyetlerini azaltmak ve dolayısıyla karı artırmak mümkün hale gelirken son tüketicinin ihtiyaçlarını daha hızlı karşılayarak tüketici memnuniyetini arttırıyoruz.

Tio’da Yalın ürün geliştirme yaklaşımını nasıl uyguladığımızı öğrenin.